Omgekeerde wereld

Heleen, een van onze Programme Officers bezocht onlangs een van onze projecten in India en schreef hierover een blog.

Wat een bewondering heb ik voor de leden van de zelfhulpgroep die ik laatst bezocht in India. Ze hebben duidelijk allemaal een fysieke handicap, wat het leven lastiger maakt. Maar, vertellen ze, dat is niet de enige beperking die ze ervaren.

Lepra wordt soms pas laat ontdekt, bijvoorbeeld als de ziekte zich al zover heeft ontwikkeld dat je er gevoelloze plekken aan overhoudt. Je merkt dan niet dat je wondjes of infecties hebt aan handen of voeten, waardoor deze makkelijk ontsteken en er uiteindelijk handicaps kunnen ontstaan. Zelfzorg is dus heel belangrijk: blijven wassen, schoonhouden, verzorgen. En dat dande rest van je leven. Best wel saai eigenlijk en soms moeilijk vol te houden. Fijn dus om af en toe in een groep bij elkaar te komen om de regelmaat en moed er in te houden.

De zelfhulpgroep die ik bezocht, heeft echter een andere reden om elkaar vaak te zien. Door hun handicap of omdat ze lepra hebben gehad, hebben de leden veel te maken met uitsluiting. Niet mee mogen doen aan sociale of religieuze activiteiten door discriminatie, geen lening van de bank kunnen krijgen, niet uitgenodigd worden voor het dorpsberaad. Dat zijn zo enkele voorbeelden van beperkingen die veel invloed hebben op het welzijn van ieder mens. De leden van deze groep hadden er op gegeven moment genoeg van. Ze besloten daarom om samen een fonds op te richten en per toerbeurt aan elkaar te lenen. Zo kon ieder van hen een eigen grotere investering doen. Een klein buurtwinkeltje opzetten, kippen houden, dat soort ondernemingen.

Wat bleek, en nu komt het leukste deel van het verhaal; andere dorpsgenoten die hen eerder discrimineerden, zagen hoe goed dit ging en wilden ook meedoen! En zo draaide de  wereld in een keer om.  Alle leden hadden vervelende ervaringen met uitsluiting, dus werd er besloten om ook de niet-gehandicapte dorpsgenoot te laten meedoen. Zoals het hoort dus eigenlijk. Nu geven de leden van de groep voorlichting aan hun niet gehandicapte dorpsgenoten over hoe ze zo’n fonds kunnen opzetten en managen.

Op deze manier hebben ze als groep iets opgezet, wat anderen waarderen. Daarmee claimen ze als het ware weer een eigen plek binnen de gemeenschap. Dat is een eerste en belangrijke stap. Het zou natuurlijk vanzelfsprekend moeten zijn om er bij te horen in de gemeenschap, net zoals ieder ander. Maar dat is voor mensen met (een handicap door) lepra nog steeds vaak niet het geval helaas. Ook niet voor de leden van deze groep. Voor hen zijn er nog steeds veel obstakels om te overwinnen, zoals discriminatie en angst voor lepra bij anderen. Daar is veel energie en moed voor nodig. Moed om steeds maar voor je rechten op te komen, te zorgen dat je gehoord wordt en ook om mee te kunnen praten over zaken die jou ook aangaan.

Meer kennis over lepra helpt hierbij. Medewerkers van de Leprastichting in India zorgen daarom voor goede voorlichting over lepra in de dorpen. Ook helpen ze bij de onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring met andere groepen van mensen met een beperking. Bijvoorbeeld over het zichzelf kunnen organiseren in een groep of om meer invloed te kunnen uitoefenen. Zo ondersteunen en leren ze van elkaar en worden goede ervaringen weer doorgegeven.

Ik hoop echt van harte dat deze groep mensen, die al heel blij zijn met wat ze tot nu toe bereikt hebben, zichzelf nog verder kunnen versterken, mee kunnen doen waar ze willen, en de positie krijgen waar ze recht op hebben. Want dat is toch waar het uiteindelijk om gaat.